تفکر نقادانه، چگونه باعث پیشرفت میشود؟

تفکر نقادانه، موضوعی گسترده است که تحقیقات بسیار گسترده ای بر روی آن انجام شده است و دانشمندان دریافتند که این موضوع اگر به درستی و در جای خود مورد استفاده قرار گیرد میتواند باعث پیشرفت افراد شود. در این مقاله از سایت مهرداد سلیمی به طور خاص به تفکر نقادانه پرداخته خواهد شد.

اگر بخواهیم تفکر نقادانه را تعریف کنیم باید بگوییم: تفکر نقادانه عبارت است از در نظر گرفتن یک موضوع از زوایا و وجه های مختلف و نقد های درست درباره آن موضوع که باعث میشود یک فرایند با کمترین خطا و اشکال پیش برود.

فرض کنیم که ما میخواهیم یک محصول آرایشی بهداشتی تولید کنیم. خب برای تولید این محصول باید مشخص کنیم که این محصول برای چه قشری از جامعه تولید میشود. آیا محصولی که ما تولید کرده ایم برای قشر مورد نظر جامعه ظاهر مناسبی دارد یا خیر. آیا نیازی که مشتری دارد را پاسخ میدهد یا خیر. و … .

خب در واقع ما یک موضوع را از جهات مختلفی مورد بررسی قرار میدهیم و تمام سوالاتمان را روی کاغذ می آوریم و به آن پاسخ میدهیم. پاسخی که ما به سوالاتمان میدهیم در نتیجه گیری یک کار تحقیقاتی بسیار موثر است.

پیشرفت در کسب و کار و رشد و گسترش آن از مهمترین موضوعات امروز دنیا محسوب می شود. شاخه ای نوظهور از علم وجود دارد که به طور خاص به رشد فردی انسانها کمک می کند. فرض کنید شما در زندگی خود به موفقیت های بزرگی دست پیدا کرده اید حال می خواهید به دیگران نیز کمک کنید تا موفقیت هایی را در زندگی کسب کنند، کوچینگ به شما کمک خواهد کرد بتوانید به خوبی به دیگران کمک کنید تا در مدار موفقیت قرار بگیرند. آموزش کوچینگ دقیقا مسیری است که قدم به قدم شما را برای تبدیل شدن به یک کوچ ماهر آماده می کند.

آموزش کوچینگ تمام پتانسیل های درونی شما را به شما یادآوری می کند و به شما می آموزد که می توانید هم خودتان قدم های بزرگی در زندگی و کسب و کارتان بردارید و هم به دیگران کمک کنید تا در زندگی رشد کنند.

تفکر نقادانه جزئی از آموزش های کوچینگ محسوب می شود که می تواند شما را در مدار موفقیت پیش ببرد.

تفکر نقادانه به زبان ساده:

تفکر نقادانه به زبان ساده همان ایراد گرفتن به کلیات یک موضوع است. حال هر چقدر ایراداتی که ما میگیریم درست تر و به جا تر باشد، تکمیل فرایند یک موضوع راحت تر و سریع تر پیش میرود و ما زود تر به نتیجه دلخواهمان میرسیم. تفکر نقادانه در مرحله بعدی به پرسیدن سوالات چالشی مفید میرسد. اینکه ما فرضیه ای داریم که قرار است نیازی را پاسخ دهد، نیازمند است تا فرضیه ما از یکسری فیلتر ها عبور کند.

پرسیدن سوالات چالشی مفید، فرضیه ما را تا حد بسیار زیادی اصلاح میکند و مسیر را برای ما، هموار تر میکند. اگر ما توانایی این را نداشته باشیم که سوالی بپرسیم که فرضیه را زیر سوال ببرد، یعنی ما هنوز درک کاملی از قضیه نداریم و به طور صد درصد موضوع را متوجه نشده ایم و مغز ما نتوانسته که اطلاعات را به خوبی تجزیه و تحلیل کند. نتیجه آن برابر می شود با ترس از زیر سوال بردن فرضیه و در نهایت وجود مشکلات فراوان در نتیجه کارمان.

ویژگی تفکر نقادانه:

افرادی که مهارت تفکر نقادانه را دارا هستند، ویژگی هایی درون آنها نهادینه شده که آنها را نسبت به افراد عادی، متمایز میسازد. آنها دارای روحیه پرسشگر و جستجو گری هستند. آنها یک موضوع را از جهات مختلفی مورد بررسی قرار میدهند و دید وسیع تری نسبت به موضوعات دارند و هر مطلبی که مطرح می شود بدون تحقیق و تفکر در مورد آن نه میپذیرند و نه آن را رد میکنند. به سوی نتیجه حق میروند و داوری آنها جهت عکس با لجبازی و خود رایی دارد. با توانایی تشخیص درست از نادرست را دارند و در مورد چالهایشان با افراد متخصص بحث و گفتگو میکنند.

و در آخر باید بگوییم که افراد دارای مهارت تفکر نقادانه به راحتی وارد هر گروه یا تیمی نمی شوند و به عاقبت هر کاری می اندیشند.

شاید شما هم خیلی از ویژگی های ذکر شده را داشته باشید و تا الان متوجه این شده باشید که فقط یک مهارت تفکر انتقادی، چقدر میتواند باعث شود که انسان از حالت جهل خود بیرون آید و با چشم انداز بزرگتری به جهان هستی بنگرد.

پرورش و تقویت مهارت تفکر نقادانه:

حال که فهمیدیم داشتن مهارت تفکر نقادانه میتواند چقدر ویژگی های مثبت به ما بدهد و ما را نسبت به بقیه افراد یک سر و گردن بالاتر بکشد، میخواهیم به این موضوع بپردازیم که چگونه میتوانیم مهارت تفکر به صورت انتقادی را یاد بگیریم، پرورش دهیم و به عنوان یک اهرم در رسیدن به اهدافمان از آن استفاده کنیم.

جهان هستی، وسعت خیلی زیادی دارد و انسان های خیلی زیادی در آن زندگی میکنند و هر کدام از آنها سبک خاصی از تفکر را دارند. یعنی ما در دنیایی زندگی میکنیم که با بی نهایت سبک تفکر و سلیقه روبرو هستیم و نمی توانیم به افکار و سلیقه یکدیگر بی احترامی کنیم. ما در موقعیت های مختلف مثل غم، خشم، ترس یا شادی و … تصمیمات مختلفی میگیریم. یعنی تصمیم گیری های ما در موقعیت های مختلف، متفاوت است و روی تصمیم گیری های ما تاثیر گذاری مستقیم دارد.

با این حال پرورش مهارت تفکر نقادانه میتواند در حالات و موقعیت های مختلف، به ما کمک کند که بهترین تصمیم را در آن موقعیت بگیریم و چالش ها را راحت تر حل کنیم.

حال فرض کنیم شما برای یک پروژه زحمت بسیار زیادی کشیده اید و شخصی به شما میگوید که قسمتی از پروژه شما چندان خوب نیست. واکنش شما در مقابل آن شخص چگونه است؟

شما اول باید به این موضوع فکر کنید که آن شخص کیست؟ یک متخصص است یا یک فرد معمولی؟ آیا استدلال خوبی برای ایرادش بیان کرده؟ آیا کلیات موضوع را بیان کرده؟ او در یکی از حالت های عصبی مثل شاد یا خشمگین بوده یا در حالت معمولی به سر میبرده؟ و در آخر نظرش را در چه زمان و مکانی اعلام کرده است؟

میبینید؟ ما با پرسش چند سوال از خودمان و پاسخ صحیح به آنها در میابیم که قصد و هدف طرف مقابلمان از ابراز کردن نظرش چه بوده.

شاید در دفعات اول و ابتدایی، نتوانیم آنجوری که باید درستی را از اشتباه تشخیص دهیم ولی پرسش چنین سوالاتی میتواند یک تمرین بسیار موثر برای ما باشد تا در تصمیماتی که قرار است در آینده نزدیک بگیریم محتاط تر عمل کنیم.

ما سعی کردیم که توی این مقاله به شما این نکته رو گوش زد کنیم که داشتن یک مهارت، مثل مهارت تفکر نقادانه، چقدر میتواند ما را نسبت به دیگران متفاوت جلوه دهد و متمایز جلوه دهد. سعی کردیم تمام آنچه که باید در مورد تفکر انتقادی بدانید را به شما انتقال دهیم و خیلی واضح وشفاف به شما بگوییم که روی مهارت های خودتان کار کنید.

اگر احساس میکنید که هنوز مباحثی وجود دارد که دوست دارید در مورد آن مطالب مفیدی به شما ارائه کنیم یا سوالاتی دارید که احتمالا درون مقالات ما جوابش را نگرفته اید، میتوانید در بخش نظرات مطرح کنید مطمعن باشید که به همه ی آنها پاسخ خواهیم داد و شما را در چالش هایتان یاری میکنیم.