مهارت سخنرانی و ضرورت وجود آن در زندگی
فهرست مطالب
Toggleمهارت سخنرانی
تاریخچهی خطابه و سخنوری به عنوان یک مهارت به زمان یونان باستان برمیگردد؛ زیرا قدیمی ترین کتاب های موجود در این باره، مربوط به آن دوره است؛ که یونانیان “هومر” را پدر واقعی سخنوری و فن خطابه میدانستند.
اهمیت مهارت سخنرانی به خوبی مشهود است؛ زیرا در روابط شما با دوست، همکار، خانواده و سایر اطرافیان بسیار مهم و تاثیر گذار است.
همچنین هنر فن بیان و خوب صحبت کردن میتواند گره گشای شما در تمام عرصه های زندگی شما باشد، اعم از کسب و کار، فروش، ارائه خدمات، دستاورد ها، پروژه ها، مقالات و… در در محیط کاری، دانشگاه و حتی خانواده.
ما این مقاله از مرکز کوچینگ مهرداد سلیمی به مهارت سخنرانی اختصاص دادیم؛ زیرا بر این باوریم که داشتن فن بیان قوی در همهی عرصه های زندگی به شما کمک میکند.
فرقی نمی کند که شما در چه جایگاه شغلی و یا مهارتی باشید. مهارت سخنرانی همواره به شما کمک می کند بتوانید خود و استعداد هایتان را به دیگران نشان دهید. اما مهارت سخنرانی یک مهارت اکتسابی است.
کوچینگ شاخه ای از علم روانشناسی است که به بالابردن مهارت های درونی افراد کمک می کند. کوچینگ به عنوان یک مربی در کنار شما قرار می گیرد آموزش کوچینگ به شما می آموزد چگونه هریک از استعداد های درونی خود را کشف و آن را شکوفا کنید.
آموزش کوچینگ در واقع به شما کمک می کند که در تمام سطوح زندگی و کسب و کارتان موفق عمل کنید.
انتخاب ساختار مناسب برای یک مهارت سخنرانی
در سخنوری اولین کلماتی که بر زبان سخنور جاری میشود، حامل سلام و احوال پرسی، خوش آمد گویی و معرفی خود است.
پیام آغازین شما باید تناسب کافی با مخاطب و حال و هوای جلسه داشته باشد.
شما به عنوان یک سخنور باید نکات مهم سخنرانی خود را آماده و بیان کنید و مخاطبان خود را تحت تأثیر قرار دهید.
با روش های مختلفی میتوانید ۳ یا ۴ نکتهی مهم را ارائه کنید.
برای آنکه مهم ترین نکته را به مخاطبان بگویید و قوی ترین اثر را داشته باشد باید نخست آن نکته را مطرح کنید.
آرام سخن بگویید
برای تاثیر گذاری بیشتر در سخنوری باید بدانید، وقتی آرام تر سخن میگویید، صدایتان قدرت و اقتدار بیشتری پیدا میکند و شنوندگان فرصت پیدا میکنند تا آنچه را میگویید جذب و در مورد آن فکر کنند.
همچنین به خود شما اجازه میدهد شمرده تر صحبت کنید و برای انتخاب کلمات مناسبتر بیشتر فکر کنید.
4 مورد از شاخصه های مهارت سخنرانی موفق
از عوامل مهم در کسب تجربه ی مهارت سخنرانی موفق، تجزیه و تحلیل و شناخت خودتان به عنوان سخنران است.
مخاطبان شما نه تنها به واژه ها و کلمات شما توجه میکنند، بلکه به آنچه در شما میبینند نیز حساسیت و توجه نشان میدهند؛ از این رو باید عوامل مؤثر بر پیام و سبک سخنوری تان را به دقت ارزیابی کنید.
۱. قدرت جلب اعتماد
جلب اعتماد مخاطبان یکی از عوامل مهم در مهارت سخنرانی تاثیر گذار است که یکی از ویژگی های مهم و اثر بخش برای برقراری ارتباط شفاهی، اعتماد شما نسبت به خودتان و اعتماد مخاطب به شما است و این دو مکمل یکدیگر اند.
برای مثال داشتن آمادگی و جدیت برای کسب مهارت سخنرانی به طور تمام و کمال، به شما اعتماد به نفس می بخشد. این اعتماد باعث ایجاد ارتباط مؤثر تری میشود و اعتماد شنوندگان به شما را افزایش می دهد.
۲. صداقت
داشتن و یا نداشتن صداقت، فاکتوری است که مخاطب شما به سرعت آن را کشف خواهد کرد و تاثیر زیادی در سخنوری شما دارد.
اگر شنونده شما را عاری از اخلاص بداند، ارزشی برای آنچه می گویید قائل نخواهد بود؛ از سمتی دیگر، صداقت، نقش حیاتی در فرآیند اقناع و ترغیب ایفا میکند.
به ویژه اگر مخاطبات به مهارت شما اطمینان داشته باشند. سعی کنید واقعاً صادق باشید.
۳. صمیمیت
برای داشتن یک ارتباط مطلوب و ایجاد مهارت سخنرانی اثر بخش، باید یک صمیمیت خاصی را ایجاد کنید؛ زیرا مردم و مخاطبان، افراد صمیمی و مهربان را دوست دارند و گفته های آنان را با جان و دل می پذیرند. یک ارتباط موفق، زیر سایهی صمیمیت شکل میگیرد.
۴. جامعیت در بیان
مخاطب شما، یک ارائهی جامع و کامل را بهتر از یک ارائهی عجولانه و ناکافی درک میکند.
پوشش دادن موضوع، این حس را به مخاطب می دهد که در تهیه و ارائهی مطلب وقت گذاشته شده و این موضوع، مطالب ارائه شدهی شما را باور پذیر تر میسازد.
باید مراقب باشید با بیان مسائل کم اهمیت و غیر ضروری، حالتی افراطی در جامعیت بیان و سخنوری خود پیدا نکنید.
تمرکز داشتن مهمترین رکن مهارت سخنرانی
شما به عنوان یک سخنور حرفه ای و قدرتمند باید با تمرکز بالای خود مخاطب را تحت تأثیر قرار دهید.
در ادامه برخی از تمرین هایی که به شما کمک میکند، تمرکز خو د را بالا ببرید را شرح میدهیم.
۱. تمرکز بر نقطهی سیاه
یکی از راه های افزایش تمرکز و حواس که در سخنوری به شما کمک میکند، خیره شدن به نقطهی سسیاه است.
قدیمی ترین نوع تمرکز که تاریخی بسیار کهن دارد و در اکثر فرهنگ های بومی و باستانی و دسته های قدیمی وجود داشته، تمرکز بر نقطهی سیاه است.
امروزه نیز خیره شدن به نقطهی سیاه و تمرکز بر آن، یکی از اساسی ترین تمرین های هیپنوتیست ها است. افرادی که تمرینات تمرکز بر نقطه ی سیاه را انجام داده اند، در برتری و تأثیر گذاری نقطهی سیاه توافق کامل دارند.
روش این تمرکز به این گونه است که یک نقطهی سیاه به قطر ۱تا ۳ سانتی متر را بر روی کاغذ میکشید، باید توجه داشته باشید که کاغذ نباید خط داشته باشد.
این کاغذ را طوری بر روی دیوار نصب کنید که وقتی مقابل آن می نشینید، نقطهی سیاه مقابل پیشانی شما قرار بگیرد.
کاملاً در نقطه ی سیاه فرو روید، کم کم تمرکز خود را از وسط نقطهی سیاه به حد فاصل نقطهی سیاه و سفیدی کاغذ معطوف کنید.
بهتر است که کم کم چشم خود را در آن دایره ی سیاه حرکت دهید؛ این چرخش میتواند در جهت عقربه های ساعت یا برعکس آن باشد.
پس از مدتی که این چرخش را دور تا دور دایره انجام دادید، بلافاصله به نقطه ی سیاه برگردید و تماماً به آن خیره شوید. اگر در این خیرگی احساس کردید چشم هایتان میسوزد، پلک های خود را کمی به حالت نیمه بسته در آورید.
پس از این استراحت نسبی، چشم ها را بیشتر باز کنید و خیرگی را دوباره شروع کنید. در این تمرین نگذارید که فکرتان به جاهای دیگر برود و هر وقت احساس کردید که فکرتان منحرف شده است، مجدداً با تمرکز بیشتری به نقطهی سیاه بیندیشید، و به تدریج به تمرکز هنگام سخنوری نزدیکتر میشوید.
پس از مدتی که در یک محیط آرام با بدنی ریلکس بودید، به طور فعال این تمرین را انجام می دهید، میبینید که دقایق زیادی را بدون توجه به مسائل دیگر فقط در نقطهی سیاه بوده اید.
اگر در طول تمرین اشکال یا خطوطی مبهم روی دیوار یا اطراف نقطهی سیاه مشاهده کردید اصلاً نگران نباشید، این مسئله طبیعی است به تمرین خود ادامه دهید.
۲. تمرکز بر شعله شمع
تمرکز بر نقطهی نورانی یا شعلهی شمع هم قدمتی کمتر از نقطهی سیاه ندارد، و انجام دادن این تمرین نیز به داشتن تمرکز در سخنوری کمک میکند. راه اساسی پرورش تمرکز و پرورش فکر در تمرین های یوگا و هیپنوتیزم، تمرکز بر شعلهی شمع است.
ما ضمن توضیح متداول ترین روش های تمرکز، به شما پیشنهاد میکنیم که بیشتر به تمرینی بپردازید که برای شما مؤثر تر است و از جذابیت بیشتری برخوردار است.
روش این تمرین برای افزایش تمرکز در سخنوری، به این صورت است که شما ابتدا اتاق را تاریک کنید و شمعی روشن کنید. این تمرین اگر شب انجام شود به شرطی که به خواب نروید، مؤثر تر است.
شعلهی شمع را تا آنجا بالا بیاورید که وقتی می نشینید بتوانید به طور افقی به آن نگاه کنید؛ ابتدا چشم ها را ببندید و ریلکس باشید و تنفس آگاهانه انجام دهید.
در واقع توانایی تمرکز نداشتن، عبارت است از دیدن یک مجموعه، بدون تمرکز بر چیز خاصی.
در عدم تمرکز تمام تلاش شما به مشاهده ی برابر و یکسان همه چیز معطوف می گردد و هر جزئی به اندازهی دیگر جزء ها مشاهده میشود و شما آنقدر در این تلاش غرق میشوید که به هیچ فکر خاصی هم تمرکز ندارید و فکر شما اسیر جزئیات تصویر نمیشود.
شما در کلیت منظره ای غرق شده اید و همه چیز این منظره در برابر چشمان شما یکسان است.
همیشه در بین تمرین های خود، تمرین عدم تمرکز را انجام دهید، با انجام این تمرین شما احساس خواهید کرد که خیلی عمیق تر از قبل مفهوم تمرکز را در میابید و تمرکز کردن برای شما خیلی آسان تر از قبل است و شما تمرکز بیشتری در سخنوری خواهید داشت.
عضلات را رها کنید، اما ستون فقرات صاف باشد، به آرامی چشم ها را باز کنید و به شعله خیره شوید. فقط به شعلهی شمع خیره نشوید بلکه به پیرامون شعله که به صورت هاله ای روشن است نیز نگاه کنید.
در مرحله ی اول، بیش از یک تا دو دقیقه این تمرین را انجام ندهید؛ بعد از این زمان پلک ها را ببندید و عضلات را به طور ویژه ریلکس کنید.
حالا همین کار را با چشمانی بسته انجام دهید. شعله شمع را در ذهنتان مجسم کنید و به آن خیره شوید، پس از یکی دو دقیقه پلک هایتان را به آرامی باز کنید و به شعلهی شمع خیره شوید.
این حرکت را چندین بار انجام دهید تا چشمانتان خسته شود. این تمارین را با بی حوصلگی از سر اجبار انجام ندهید و با اشتیاق انجام دهیدتا نتیجه بخش باشد. تمرین را پس از یک نگاه ۳ دقیقه ای به شعله خاتمه دهید، چشم ها را بسته و دراز بکشید.
۳. تمرکز برگل سرخ
یکی از معروف ترین و متداول ترین تمارین که روی افزایش تمرکز در سخنوری کمکتان میکند، مراقبه یا مدیتیشن است؛ این تمرین اساس تقویت تمرکز فکر است، یعنی تمرکز بر هیچ، تمرکز غیر ارادی که زیربنای تمرکز فکر است.
شما آگاهانه نگاه میکنید و خیره میشوید؛ اما پس از آن تمرکز ارادی انجام نمی دهید، بلکه نگاهتان را در گل سرخ رها می کنید.
تمرکز بر هیچ، نیاز به تمرین و تکرار دارد که البته تمرینی بسیار گیرا و لذت بخش است، همچنین میتوانید در پارک بنشینید، به گوشه ای از طبیعت سرسبز خیره شوید و حالتی وانهاده به خود بگیرید.
وقتی منظره ای را نگاه میکنید آن لحظه بدون فکر و بدون تمرکز هستید و هم عضلات راحت هستند هم نگاهتان.
اگر شما بتوانید توانایی” تمرکز نداشتن” را در خود ایجاد کنید، خود به خود توانایی” تمرکز داشتن” خود را بهبود بخشیده اید.
راه کار های کاهش تنش به هنگام سخنرانی
تنش هایی که در عضله ها و ماهیچه های شما ایجاد میشود، میتواند پیامد های ناگواری به بدن شما هنگام سخنرانی داشته باشد.
به کار گرفتن بعضی از ورزش های ساده به کاهش این تنش ها کمک میکند.
۱. فشردن دست ها
این ورزش در هرجایی امکان پذیر است. یک لاستیک مچ کوچکی را تهیه کنید و در کف دستان خود آن را فشرده و رها کنید؛ و اینگونه فشار عصبی و ناراحتی خود را روی یک شی خارجی اعمال میکنید و خود خوری نمیکنید، به این صورت استرس تداخلی در سخنوری شما ایجاد نمیکند.
۲. فشار گردن
برای تسکین و آرامش در سر و گردن خود، دست خود را پشت سر در آخر جمجمه در یکدیگر قفل کنید، آرنج خود را به عقب فشرده نگه دارید.
سرخود را به دست های خود به سمت عقب تا جایی که میتوانید محکم فشار دهید. ده ثانیه این کشش را حفظ کنید و رها کنید و تکرار کنید تا مشکلات این چنینی روی سخنوری شما تاثیر نگذارند.
۳. به بدن کشش دهید
این کشش، تنش را در ناحیهی گردن، پشت گردن، بهبود می بخشد. روی صندلی قائم به طرف جلو بنشینید و زانوی راست خود را به سمت قفسه سینه بکشید، سرخود را پایین بیاورید و کشش را برای مدت ۱۰ ثانیه نگه دارید. با هر پا سه بار تکرار کنید.
داشتن شرایط جسمانی مناسب در سخنوری شما بسیار تاثیر گذار است.
یک سخنور موفق باشید
اگر در آغاز راه هستید، به خود تلقین کنید که هم میتوانید سخنرانی نمایید و هم میتوانید سخنوری موفق باشید. به خود بگویید: من میتوانم سخنرانی کنم، من سخنور موفق و حرفه ای هستم، من میتوانم از پس سخنرانی بر بیایم.
سعی کنید جلوی آینه با صدای بلند تمرین کنید و اشکالات خود را برطرف کنید.
دیدگاهتان را بنویسید